Dziś w Hamburgu odsłonięto pomnik poświęcony ofiarom Trzeciej Rzeszy – osobom, które były deportowane i zmuszone do pracy. Taki los spotkał wielu więźniów obozu przejściowego Dulag 121.

Pomnik powstał z inicjatywy AG Gedenken i stanie na Schleusengraben-promenadzie obok CCB-Fachmarktzentrum przy Kampdeich, tuż przy tunelu B5 – w pobliżu starej Stuhlrohrfabrik, w której to wywiezieni na roboty przymusowe zmuszani byli do prac przy produkcji amunicji. Pomnik artysty rzeźbiarza Jana de Weryha-Wysoczańskiego powstał przy udziale uczniów szkoły technicznej G19 a prac wykonawczych przy budowie pomnika dokonano na terenie firmy budowlanej AUG. PRIEN w Hamburgu-Harburgu, zaangażowanej szczególnie mocno w proces powstawania dzieła. Na pomnik składają się betonowy sześcian o wymiarach 260 x 126 x 100 cm z wbudowanym ze stali nierdzewnej wąskim otworem z prześwitem i ułożonej przed pomnikiem na posadzce płyty odlanej w brązie, zawierającej następujący tekst:

Krzywd nie wolno nigdy zapomnieć! W czasie panowania władzy nazistowskiej między 1939 – 1945 rokiem, 13 milionów kobiet i mężczyzn z przeszło 14 narodowości zostało deportowananych i zmuszonych do prac przymusowych. Deportowani pochodzili ze wszystkich części Europy w większości ze Związku Radzieckiego, Polski i Francji. Również w Bergedorfie tysiące przymusowych robotnic i robotników, jeńców wojennych, więźniów obozu koncentracyjnego w Neuengamme, pośród nich również i dzieci, zmuszanych było do prac mających zabezpieczać produkcję na cele działań wojennych. Osoby te umieszczano do przebywania w pomieszczeniach o nieludzkich warunkach. Tylko po obu stronach Schleusengraben, przy Kampdeich i wzdłuż Kampchaussee (dzisiaj Kurt-A. -Körber-Chaussee) znajdowało się aż 15 łagrów i obozów pracy. Prawie każda wtedy w Bergedorfie firma czerpała profity z prac przymusowych. Pomnik ten winien przypominać, jak wielką krzywdę im wtedy wyrządzono i aby nigdy więcej nie wydarzyło się to, co wtedy się wydarzyło. [tłumaczenie z języka niemieckiego]

Program odsłonięcia pomnika – 21 września:

godz. 15.00 przy Kampdeich Uroczystości poświęcone pamięci byłym robotnicom i robotnikom skazanym na prace przymusowe w Hamburgu-Bergedorfie

Przemówienie – Arne Dornquast, przewodniczący Urzędu Miasta Hamburg-Bergedorf

Przemówienie – Andrzej Osiak, Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Hamburgu, złożenie wieńca

Powitanie żyjących jeszcze świadków wydarzeń tamtych czasów, zaproszonych w ramach senatzkiego programu, Barbara Hatje, Freundeskreis KZ-Gedenkstätte Neuengamme e.V.

Byli przymusowi robotnicy/e z Polski – przemówienie lub czytanie z cytatów

Oprawa muzyczna – Chor Hamburger Gewerkschafter pod batutą Sebastiana Bielicke

Przemówienie uczniów tutejszej Gewerbeschule G19, którzy brali czynny udział w pracach przy budowie pomnika

Przemówienie – Alfred Dreckmann, historyk, b. dyrektor Schlossmuseum w Bergedorfie

Moderacja – Angelika Schmidt, Pastorin Kirchspiel Bergedorf