6 kwietnia (sobota) o godz. 15. w Muzeum Dulag 121 będziemy gościć dr Annę Jagodzińską – badaczkę eksterminacji polskiej inteligencji, a w szczególności duchowieństwa w niemieckich obozach koncentracyjnych w czasie II wojny światowej. Podczas spotkania odbędzie się projekcja filmu dokumentalnego „Czas wielkiej próby” w reż. W. Rollny. Serdecznie zapraszamy!

Niemieckie obozy koncentracyjne były obok łagrów stalinowskich, miejscem największego i najstraszniejszego ludobójstwa w dziejach Europy. Były to miejsca odosobnienia, , niewolniczej eksploatacji fizycznej i eksterminacji przeciwników nazizmu. Do zakończenia wojny funkcjonowało około 12 tysięcy niemieckich obozów i podobozów koncentracyjnych. Przez obozy przeszło około 18 milionów więźniów, z czego 11 zginęło.

Ofiarą nazistowskiej zbrodni było m.in. polskie duchowieństwo. Podczas wykładu dr Anna Jagodzińska skupi się na jego doświadczeniach w dwóch obozach koncentracyjnych – KL Dachau i KL Mauthausen Gusen.

Przekraczając bramę obozową księża, razem z innymi ludźmi, znajdowali się w miejscu głodu, zimna, latem upałów, morderczej pracy, kar, chorób, epidemii, doświadczeń pseudomedycznych, pozbawieni wszelkich praw. Po upokarzającym przyjęciu, gdzie odebierano polskiem kapłanom wszystkie rzeczy osobiste, także przedmioty kultu religijnego (brewiarz, różaniec, medalik…), ubrani w „więzienne pasiaki” z naszytym czerwonym winklem z literą „P”, każdy z nich stawał się więźniem politycznym, więźniem obozu śmierci, więźniem szczególnie niebezpiecznym dla III Rzeszy. Od tej chwili byli „Höftling”- dla władz obozowych bez imienia i nazwiska. Byli tylko nic nie znaczącym numerem.

W tych strasznych miejscach, które odczłowieczały, degradowały i poniżały, polscy kapłani potrafili zachować ludzką godność i chrześcijański etos. Zapominając o własnej nędzy, służyli innym. Wiedzieli, że na ich świadectwo czekali wszyscy współwięźniowiei że jest to ich powołanie, niezależnie od warunków i miejsca. Mieli poczucie misji wynikającej z ich powołania i stali się świadkami. Duchowni stanowili podporę dla wielu więźniów w tych nieludzkich miejscach.

Dr Jagodzińska zaprezentuje wyniki swojej pracy w ramach realizacji projektu „Eksterminacja duchowieństwa polskiego w czasie II wojny światowej w niemieckich obozach koncentracyjnych Dachau i Mauthausen – Gusen w latach 1939-1945” – przedstawi historie duchownych w niemieckich obozach koncentracyjnych, ich losy, a także ich postawy w tym strasznym momencie historii.

Na zakończenie spotkania pokażemy film dokumentalny „Czas wielkiej próby” w reżyserii Wandy Rollny z 1993 roku, będący zapisem martyrologii polskiego duchowieństwa w czasie II wojny światowej. Jest to pierwszy film poświęcony temu tematowi. Świadectwo o całej prawdzie tamtych tragicznych lat składa w filmie były więzień obozu w Dachau śp. Abp Kazimierz Majdański.

Anna Jagodzińska z d. Stępniak dr nauk historycznych, od 2000 r. pracownik Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Od 2007 r. realizuje w IPN wniosek naukowo-badawczy na temat: Eksterminacja duchowieństwa polskiego w czasie II wojny światowej w niemieckich obozach koncentracyjnych Dachau i Mauthausen – Gusen w latach 1939-1945. Od 2015 r. współautor międzynarodowego projektu „Różańce z Gusen”. Współpracuje z polonijnym Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska”; Fundacją im. Kardynała Adama Kozłowieckiego „Serce bez granic” – Huta Komorowska; Stowarzyszeniem Księga Pamięci-Imiona zamiast Numerów w Muzeum Dachau. Duchowni w KZ Dachau w Dachau. Prowadzi wykłady i organizuje konferencje naukowe o martyrologii i heroizmie duchowieństwa polskiego w niemieckich obozach koncentracyjnych. Autorka kilkudziesięciu artykułów i publikacji, m.in. Niezłomni – Wierni Bogu i Ojczyźnie, Łódź 2018.