Obchody Dnia Pamięci 2021 – relacja
Obchody Dnia Pamięci 2021 – relacja
Relacja 6 października 2021W sobotę, 2 października, w dniu Narodowego Dnia Pamięci o Ludności Cywilnej Powstańczej Warszawy w Pruszkowie odbyły się uroczyste obchody „Dnia Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 i Niosących Im Pomoc” organizowane przez Powiat Pruszkowski, Miasto Pruszków, Instytut Pamięci Narodowej, Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Muzeum Dulag 121. Tegoroczne Obchody zostały objęte Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Pana Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.
Uroczystości rozpoczęły się o godz. 12:00 na Cmentarzu Szpitalnym w Tworkach, gdzie pod tablicą upamiętniającą więźniów obozu przejściowego Dulag 121, Powstańców Warszawskich i ofiary cywilne zostały złożone kwiaty. W imieniu Prezesa Rady Ministrów Pana Mateusza Morawieckiego wiązankę złożył Poseł na Sejm Zdzisław Sipiera. kwiaty złożyli również: Prezes Zarząd Koła Nr 6 ŚZŻAK w Pruszkowie Pani Barbara Ratyńska, Przewodniczący Rady Powiatu Pruszkowskiego Rafał Sieradzki, Wiceprezydenci Miasta Pruszkowa: Pani Beata Czyżewska i Pan Konrad Sipiera, Przedstawicielka Mazowieckiego Specjalistycznego Centrum Zdrowia im. prof. Jana Mazurkiewicza Pani Danuta Smak, harcerze z 42 PDH NS “Skalny Sokół” oraz dyrektor Muzeum Dulag 121 Pani Małgorzata Bojanowska.
Następnie przedstawiciele władz państwowych, samorządowych i środowisk kombatanckich udali się pod tablicę przy głównej bramie Cmentarza Żbikowskiego, aby upamiętnić zmarłych i poległych bezimiennych więźniów obozu przejściowego Durchgangslager 121 pochowanych w zbiorowej mogile na miejscowym cmentarzu.
Główne uroczystości upamiętniające Powstańców Warszawskich i Ludności Cywilnej wypędzonej z walczącej stolicy i podwarszawskich miejscowości rozpoczęły się o godz. 14.00 tradycyjne pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa” na terenie dawnych Warsztatów Kolejowych i obozu Dulag 121. Przed rozpoczęciem Mszy Świętej minutą ciszy uczczono pamięć zmarłych w ostatnim roku: Ireny Horban – sanitariuszki w szpitalu tworkowskim, gdzie ratowano więźniów obozu Dulag 121 i prezesa Pruszkowskiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego a także członka Komitetu Honorowego Obchodów Dnia Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 i Niosących Im Pomoc, ks. Stanisława Kicmana – byłego więźnia obozu Dulag 121, który w ubiegłym roku wygłosił poruszającą homilie podczas Mszy Świętej pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa” oraz zmarłego w ostatnim czasie pułkownika Henryka Filipskiego – powstańca warszawskiego i byłego więźnia obozu Dulag 121.
O piękną oprawę muzyczną polowej Mszy Świętej koncelebrowanej przez księdza prałata Mariana Mikołajczaka i kanonika Bogdana Przegalińskiego zadbała Orkiestra Dęta Pruszkowianka pod dyrekcją Adama Malcherka.
Uroczystości oficjalne rozpoczęły się od odśpiewania Hymnu Narodowego przez wojskową Orkiestrę. Następnym punktem programu uroczystości były listy i przemówienia skierowane do uczestników tegorocznych Obchodów. Jako pierwsza list w imieniu Marszałek Sejmu Elżbiety Witek list odczytała Poseł na Sejm RP Anita Czerwińska W imieniu Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego list odczytał Poseł na Sejm RP Pan Zdzisław Sipiera,
Premier Mateusz Morawiecki skierował do zebranych gości wyjątkowe słowa, szczególnie ważne dla żyjących więźniów obozu przejściowego Dulag 121: „Dramat więźniów obozu w Pruszkowie od lat domagał się sprawiedliwości. Domagał się choćby symbolicznego zadośćuczynienia krzywd ofiar i ich rodzin. Dziś, pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa”, mogę zakomunikować, że żyjący byli więźniowie obozu po latach otrzymają uprawnienia należne kombatantom. Rozporządzeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej o obóz przejściowy w Pruszkowie rozszerzyliśmy katalog miejsc, w których warunku pobytu nie różniły się od warunków w obozach koncentracyjnych, a osoby w nich osadzone pozostawały w dyspozycji hitlerowskich władz bezpieczeństwa. W ten sposób należne uprawnienia byłym więźniom tego obozu, dopełniamy wobec nich naszego moralnego zobowiązania, przywracamy elementarne poczucie sprawiedliwości”.
Tym samym podczas uroczystości została ogłoszona treść rozporządzenia Mister Rodziny i Polityki Społecznej Marleny Maląg z dnia 18 września 2021 r. zgodnie z którym, osoby wywiezione w czasie II wojny światowej do obozu przejściowego w Pruszkowie będą mogły ubiegać się o uzyskanie uprawnień kombatanckich. Wnioski o przyznanie uprawnień kombatanckich byłym więźniom obozu Dulag 121 będzie rozpatrywał Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Następnie list od Wiceprezesa Rady Ministrów oraz Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu prof. dr. hab. Piotra Glińskiego odczytał Starosta Pruszkowski Krzysztof Rymuza. W czasie uroczystości został również odczytany list od Minister Rodziny i Polityki Specjalnej Pani Marleny Maląg.
W czasie uroczystości głos zabrał Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Pan Minister Jan Józef Kasprzyk, który uhonorował Dyrektor Muzeum Dulag 121 Panią Małgorzatę Bojanowską Medalem „Pro Patria” za szczególne zasługi w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej. Przemówienie wygłosili także: Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr Mateusz Szpytma, Starosta Pruszkowski Pan Krzysztof Rymuza, Prezydent Miasta Pruszkowa Pan Paweł Makuch oraz Przewodniczący Stowarzyszenia Dzieci Powstania Warszawskiego 1944 Pan Wojciech Łukasik.
Po przemówieniach nastąpiło uroczyste odczytanie Apelu Pamięci przez oficera Pułku Reprezentacyjnego Wojska Polskiego porucznika Marcina Zientarę, a następnie żołnierze Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego oddali salwę honorową. Jednym z ostatnich akcentów tegorocznych Obchodów była ceremonia złożenia wieńców i kwiatów pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa” przez delegacje Świadków Historii, władz rządowych, samorządowych oraz przedstawiciele instytucji, organizacji, środowisk kombatanckich.
Przed pomnikiem „Tędy Przeszła Warszawa” wiązanki złożyli przedstawiciele Świadków Historii, dostojnicy państwowi m. in.: Pani Irena Zofia Romaszewska reprezentująca Prezydenta RP Pana Andrzeja Dudę, posłowie Sejmu RP: Pani Anita Czerwińska, Pani Bożena Żelazowska i Pan Zdzisław Sipiera, przedstawiciele państwowych instytucji: Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych pan Minister Jan Józef Kasprzyk, Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Mateusza Szpytma, Prezes Stowarzyszenia Kontynuatorów Pamięci o Zagładzie Narodu Polskiego – Prawo do Prawdy Pani Barbara Wojnarowska-Gautier, P.O Prezesa Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK Pan Jerzy Żelaśkiewicz, Przewodniczący Stowarzyszenia Dzieci Powstania Warszawskiego 1944 Wojciech Łukasik, Wiceprezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Warszawa Kazimierz Kowalczyk, Prezes Zarządu Koła Nr 6 Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Pruszkowie Robert Falkowski, a także przedstawiciele Telewizji Polskiej, reprezentanci władz Miasta Warszawy oraz burmistrzowie dzielnic Warszawy, przedstawiciele władz i rady Powiatu Pruszkowskiego, przedstawiciele władz Miasta Pruszkowa i Rady Miasta, wójtowie i burmistrzowie okolicznych miejscowości z Powiatu Pruszkowskiego, przedstawiciele służb mundurowych, reprezentanci Stowarzyszenia Dzieci Wojny, Pruszkowskiego Stowarzyszenia Patriotycznego i Pruszkowskiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego. Kwiaty złożyły również delegacje Pruszkowskich Szkół Podstawowych i Liceów z Pruszkowa oraz Powiatu Pruszkowskiego.
Na zakończenie uroczystości Orkiestra Reprezentacyjna Wojska Polskiego zagrała kilka utworów patriotycznych.
Uroczystości odbyły się w Asyście Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego dowodzonej przez podporucznika Damiana Dwojewskiego.
Bardzo dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji tegorocznych obchodów.
Za pomoc przy organizacji i promocji tegorocznych Obchodów Dnia Pamięci pragniemy serdecznie podziękować wszystkim współorganizatorom: Powiatowi Pruszkowskiemu, Miastu Pruszków, Urzędowi do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Instytutowi Pamięci Narodowej.
Dziękujemy partnerom: Ministerstwu Obrony Narodowej, Wojsku Polskiemu, Stowarzyszeniu WEST, Strzelcom Rzeczypospolitej Polskiej i Harcerzom z Hufca ZHP Pruszków.
Serdeczne podziękowania kierujemy również do księży, którzy zgodzili się odprawić Mszę Świętą pod pomnikiem „Tędy Przeszła Warszawa” – ks. kanonika Bogdan Przegalińskiego – proboszcza parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Żbikowie, ks. dziekana Mariana Mikołajczaka – proboszcza parafii św. Kazimierza w Pruszkowie.
Dziękujemy patronom medialnym i wszystkim mediom oraz instytucjom, które włączyły się w promocję tegorocznych obchodów, w szczególności: TVP3 Warszawa, TVP Info, TVP Historia Polskiemu Radiu, Dziennikowi Rzeczpospolita, tygodnikowi „Do Rzeczy”, magazynowi i portalowi „wSieci Historii”, portalowi internetowemu Historykon.pl, dwutygodnikowi „Mocne Strony”, „Informatorowi Stolicy”, Telewizji Kablowej Tel-Kab, Radio Bogoria, miesięcznikowi „Glos Pruszkowa”, „Obiektywnej Gazecie Mazowsza Zachodniego”. „Podwarszawskiemu Życiu Pruszkowa”.
Dziękujemy Orkiestrze Dętej Pruszkowianka pod dyrekcją Adama Malcherka za przygotowanie wyjątkowej oprawy muzycznej polowej Mszy Świętej.
Dziękujemy Kompani Honorowej Wojska Polskiego.
Szczególne podziękowania kierujemy do MLP Group S.A, który po raz kolejny umożliwił zorganizowanie Obchodów Dnia Pamięci na terenie byłych Warsztatów Kolejowych i Obozu Dulag 121.
Dziękujemy Policji i Straży Miejskiej.
Dziękujemy mieszkańcom Warszawy, Pruszkowa i okolicznych miejscowości, którzy wzięli udział w obchodach.
W szczególności za obecność dziękujemy byłym Więźniom Obozu Dulag 121, Powstańcom Warszawskim i kombatantom, którzy każdego dnia dają świadectwo traumatycznych doświadczeń związanych z II wojną światową.
i 
i 
