menu

02 LUT

02 LUT

1877

Maria Rogowska-Falska, źródło: WikiMedia

2 lutego 1877 r. w Dubnie Podlaskim urodziła się Maria Rogowska-Falska – nauczycielka, pedagożka i działaczka społeczna związana z Polską Partią Socjalistyczną (aresztowana w 1900 r. po zdekonspirowaniu drukarni „Robotnika” prowadzonej w Łodzi przez Marię i Józefa Piłsudskich, następnie zesłana na 3 lata do guberni wołogodzkiej). Zajmowała się między innymi organizacją bibliotek, działalnością w ramach Kursów dla Analfabetów dla Dorosłych i Towarzystwie Kultury Polskiej. Podczas I wojny światowej poznała Marię Podwysocką i Janusza Korczaka, z którymi w 1919 r. stworzyli sierociniec „Nasz Dom” w Pruszkowie, w którym opiekę znalazły głównie sieroty i dzieci z rodzin robotniczych. Mieszkała na miejscu, w kamienicy przy ul. Cedrowej 12 (dziś Obrońców Pokoju). Od początku wprowadzała oryginalne i postępowe metody wychowawcze propagowane przez Janusza Korczaka, który współprowadził pruszkowski dom. W „Naszym Domu” działał m.in. samorząd i sąd dziecięcy. W 1928 r. wyprowadziła się do Warszawy, kiedy siedzibę sierocińca przeniesiono na Bielany. W czasie II wojny światowej czyniła heroiczne wysiłki, aby uratować zarówno Korczaka, jak i wychowanków jego domu. Dzięki jej staraniom udało się uratować około 20 dzieci, za co uhonorowana została medalem „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata”. Zmarła 7 września 1944 r. na wieść, że dzieci z prowadzonego przez nią sierocińca mają zostać przetransportowane do obozu przejściowego Durchgangslager 121 w Pruszkowie.

Skip to content