menu

09 LIS

09 LIS

1900

9 listopada 1900 roku „Kurjer Poranny” donosił:

  • W Pruszkowie, obok ogrodu p. Bersohna, spiesznie wykończają budynek murowany na pomieszczenie szkoły gminnej, na co fundusz złożyła gmina w stosunku od morgi posiadanego gruntu, a nadto akcyjne Towarzystwo fabryki ołówków p. f. „St. Majewski i S-ka”, złożyło 1,000 rb, i fabrykant p. Teichweld 1,500 rb. na budowę i 1,500 na urządzenie szkoły.
  • Otwarta w końcu zaszłego miesiąca w Żbikowie ochronka dla dzieci rzemieślników z warsztatów mechanicznych kolei W. W., już jest zapełnioną, albowiem miejsca było tylko na 30 dzieci, kiedy w samych warsztatach pracuje blizko 300 pracowników, nie licząc stacji. Dalsze zapisywanie dzieci do ochronki wstrzymano.
  • Warszawska firma „Elektryczność” zaczęła urządzać elektryczne oświetlenie w nowowybadowanych budynkach, przeznaczonych na warsztat naprawy parowozów.
  • Na gruntach, nabytych przez kolej z folwarku „Tworki”, gdzie poprzednio zamierzano wznieść domy familijne projektuje się założenie składu podkładów, oraz fabryka nasycania tychże sidorostem.

1916

Za: Mirosław Wawrzyński, „Życie publiczne i społeczne Pruszkowa do roku 1921”, Książnica Pruszkowska 2017

9 listopada 1916 r. generał-gubernator Warszawy Hans von Beseler spełnił aspiracje pruszkowskich działaczy, przyznając osadzie fabrycznej Pruszków prawa miejskie. Władze niemieckie burmistrzem mianowały byłego kierownika z zakładów Tillmannsa inż. Edmunda Wargenau, a po jego dymisji, w czerwcu 1918 r., Józefa Piltza. Powołano także Radę Miejską, która do 1918 r. pełniła raczej rolę ciała doradczego przy burmistrzu, a nie w pełni samorządowej instytucji. Przyznanie praw miejskich i pozorne przekazanie władzy nad miastem było częścią szerszej kampanii, mającej ustępstwami i obietnicami większej autonomii, czy wręcz niepodległości, pozyskać przychylność Polaków dla władz niemieckich, a tym samym skłonić ich do wstąpienia w szeregi armii niemieckiej. Rozporządzenie gen. Beselera ukazało się w „Gazecie Powiatowej dla Powiatu Warszawskiego” (nr 31, 17 XII 1916), a jego treść brzmiała następująco:

Rozporządzeniem z dnia 9 listopada 1916 r. No. I. 16655 p. Szef Administracji uznał prawa miejskie miejscowości Radzymin, Nowy Dwór i Zakroczym, oraz udzielił takowe osadom Piaseczno i Pruszków i miejscowości kuracyjnej Otwock.

Skip to content