Archiwum fotografii i dokumentów

Rada Główna Opiekuńcza – Wychowankowie (1916-1928)

Pruszków wyszedł z Wielkiej Wojny, jak pisze w „Historii Pruszkowa” Marian Skwara, „zniszczony i częściowo wyludniony, a jednocześnie z dużą liczbą uchodźców ze Wschodu, w tym ponad tysiącem osieroconych dzieci wojny”. Zorganizowaniem dla nich dachu nad głową, pożywienia i edukacji zajął się miejscowy oddział Rady Głównej Opiekuńczej (zobacz więcej fotografii dokumentujących działalność RGO). W okresie 1915-1920 powstawały kuchnie, punkty pomocy medycznej, a także kilka ochronek i burs, m.in. przy ul. Klonowej 4, ul. Szkolnej 3 i aż 5 przy ul. Narodowej. W 1920 roku, kiedy do Pruszkowa trafiło dodatkowo kilkaset sierot z Wileńszczyzny, liczba podopiecznych RGO wzrosła do liczby ok. 1200. W 1928 r., kiedy wychowankowie podrośli, bursy oficjalnie rozwiązano. Bezcenny zbiór fotografii dokumentujących działalność pruszkowskiej RGO zachował się w zbiorach Stefana Woydy, który przekazany został do archiwum Książnicy Pruszkowskiej. Niestety nie znamy imion ani nazwisk wychowanków pruszkowskich burs. Jeśli posiadają Państwo informacje dotyczące osób przedstawionych na fotografiach, prosimy o kontakt z Muzeum.

Archiwum fotografii i dokumentów

Katalog fabryki ołówków St. Majewski

Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich
Rok: Lata 30.

Opis: Katalog fabryki ołówków St. Majewski

Archiwum fotografii i dokumentów

Katalog fabryki ołówków St. Majewski

Katalog reklamowy prezentujący wyroby fabryki ołówków St. Majewski, prawdopodobnie wydany pod koniec lat 30. XX wieku, pochodzi ze zbiorów Krystyny i Zdzisława Zaborskich. Więcej fotografii dokumentujących m.in. wczesny okres funkcjonowania fabryki, życie kulturalne i sportowe zakładu oraz działalność społeczną jego pracowników, znajdą Państwo w Archiwum fotografii i dokumentów.

Archiwum fotografii i dokumentów

Towarzystwo Ochotniczej Straży Ogniowej w Pruszkowie i Żbikowie

Towarzystwo Ochotniczej Straży Ogniowej w Pruszkowie i Żbikowie powstało z inicjatywy hr. Antoniego Potulickiego – z jednej strony jako pierwsza profesjonalna straż pożarna w Pruszkowie, z drugiej jako przykrywka dla działalności niepodległościowej. Zgodę ze strony władz rosyjskich komitet założycielski uzyskał w maju 1911 roku, a 25 sierpnia 1912 odbyła się uroczystość poświęcenia sztandaru jednostki. Straż ogniowa utrzymywana była w dużej mierze dzięki wsparciu finansowemu i rzeczowemu jej pierwszego prezesa hr. Potulickiego, który przekazał teren w obrębie swojej posiadłości z przeznaczeniem na plac ćwiczeniowy. Na Żbikowie to samo uczynił p. Orłowski, przekazując na rzecz straży plac mieszczący się na jego podwórzu. Funkcję pierwszego komendanta pruszkowsko-żbikowskiej straży pełnił Józef Troetzer. Fotografie pochodzą ze zbiorów Książnicy Pruszkowskiej.

Archiwalne fotografie:

Straż ogniowa przy kościele św. Kazimierza...

Rok: ok. 1912-1914
Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Straż ogniowa przy wieży do ćwiczeń ufundowanej przez hr. Antoniego Potulickiego...

Rok: ok. 1912-1914
Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Towarzystwo Ochotniczej Straży Ogniowej w Pruszkowie i Żbikowie w pełnym składzie...

Rok: ok. 1912-1914
Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Ćwiczenia Straży Ogniowej...

Sprzęt pożarniczy...

Troetzer Józef (1866-1937) - pierwszy naczelnik Straży Ogniowej...

Jan Szczepkowski - jeden z inicjatorów powstania Straży...

Wycinki z międzywojennej prasy pruszkowskiej:

„Echo Pruszkowskie” nr 2, 20 V 1923...

„Echo Pruszkowskie” nr 19, 7 XII 1924...

„Echo Pruszkowskie” nr 13, 7 IX 1924...

„Echo Pruszkowskie” nr 10, 20 VII 1924...

„Echo Pruszkowskie” nr 8, 15 VI 1924...

„Echo Pruszkowskie” nr 6, 18 V 1924...

„Echo Pruszkowskie” nr 4, 13 IV 1924...

„Echo Pruszkowskie” nr 3, 23 III 1924...

„Echo Pruszkowskie” nr 14, 6 IX 1925...

„Echo Pruszkowskie” nr 9, 3 V 1925...

„Echo Pruszkowskie” nr 14, 6 IX 1925...

„Echo Pruszkowskie” nr 7, 4 IV 1925...

„Echo Pruszkowskie” nr 2, 18 I 1925...

„Echo Pruszkowskie” nr 1, 1 XI 1926...

„Echo Pruszkowskie” nr 9, 19 VI 1927...

„Echo Pruszkowskie” nr 7, 15 V 1927...

„Echo Pruszkowskie” nr 6, 1 V 1927...

„Echo Pruszkowskie” nr 3, 20 II 1927...

„Echo Pruszkowskie” nr 16, 19 VIII 1928...

„Echo Pruszkowskie” nr 17, 9 IX 1928...

„Echo Pruszkowskie” nr 14, 5 VIII 1928...

„Głos Pruszkowa” nr 16, 29 IX 1929...

„Echo Pruszkowskie” nr 14, 25 VIII 1929...

„Głos Pruszkowa” nr 10, 16 VI 1929...

„Głos Pruszkowa” nr 7, 21 IV 1929...

„Echo Pruszkowskie” nr 5, 10 III 1929...

„Głos Pruszkowa” nr 6, 20 VII 1930...

„Głos Pruszkowa” nr 5, 1 VI 1930...

„Głos Pruszkowa” nr 4, 11 V 1930...

„Głos Pruszkowa” nr 9, 30 IX 1934...

„Głos Pruszkowa” nr 6, 24 VI 1934...

„Głos Pruszkowa” nr 16, 6 X 1935...

„Głos Pruszkowa” nr 11, 4 VIII 1935...

„Głos Pruszkowa” nr 10, 7 VII 1935...

„Głos Pruszkowa” nr 6, 3 V 1935...

„Głos Pruszkowa” nr 5, 21 IV 1935...

„Głos Pruszkowa” nr 3, 10 III 1935...

„Głos Pruszkowa” nr 20, 29 XI 1936...

„Głos Pruszkowa” nr 16, 20 IX 1936...

„Głos Pruszkowa” nr 10, 21 VI 1936...

„Głos Pruszkowa” nr 4, 1 III 1936...

„Głos Pruszkowa” nr 7, 11 IV 1937...

"Głos Pruszkowa" nr 17-18, 1937...

„Głos Pruszkowa” nr 15, 25 IX 1938...

„Głos Pruszkowa” nr 12, 21 VIII 1938...

„Głos Pruszkowa” nr 8, 5 VI 1938...

„Głos Pruszkowa” nr 3, 6 III 1938...

Archiwum fotografii i dokumentów

Mechanicy

Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Opis: Samochód służbowy i dumni pracownicy przed budynkiem biurowca fabryki Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki

Archiwum fotografii i dokumentów

Fabryka obrabiarek Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki

Stowarzyszenie Mechaników Polskich w Ameryce powstało w 1919 roku z inicjatywy Koła Studentów Wydziału Rzemieślniczego na Uniwersytecie w Toledo w stanie Ohio z myślą o pomocy w odbudowie zniszczonego podczas I wojny światowej przemysłu metalowego w Polsce. W 1920 roku przedstawiciele stowarzyszenia kupili pozostałości zniszczonej podczas wojny Fabryki Józefa Troetzera w Pruszkowie, którą następnie przebudowano i uruchomiono tam produkcję nowoczesnych tokarek oraz frezarek. W 1936 roku znajdująca się nieopodal dworca kolejowego fabryka zatrudniała już 760 pracowników i eksportowała swoje produkty do kilku europejskich krajów. Przybycie do Pruszkowa reemigrantów z Ameryki przyniosło też nieoczekiwany impuls dla życia kulturalnego miasta. W międzywojennym Pruszkowie kultywowali oni przywiezioną zza oceanu miłość do nowoczesnych strojów, muzyki jazzowej i kina. W czasie II wojny światowej załoga fabryki, którą przekształcono w filię zakładów „Waverna”, pracowała w niej w charakterze przymusowych robotników, a latem 1944 roku została wywieziona na teren III Rzeszy na roboty przymusowe. W nocy z 16 na 17 stycznia 1945 roku wycofujący się z Pruszkowa Niemcy wysadzili zabudowania fabryki. Po wojnie odbudowane i znacjonalizowane zakłady, którym nadano nazwę Zakładów Przemysłowych „1 maja”, działały na terenie Pruszkowa do lat 90. W 2016 roku zabudowania jednej z najsłynniejszych pruszkowskich fabryk zburzono.

Wydana przez Stowarzyszenie pocztówka zachęcająca do reemigracji, l. 20...

Wnętrze jednej z fabrycznych hal...

Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Wnętrze jednej z fabrycznych hal...

Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Uroczystość otwarcia hali mechanicznej fabryki Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki...

Rok: 11 XI 1934
Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Uroczystość otwarcia hali mechanicznej fabryki Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki...

Rok: 11 XI 1934
Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Pracownicy nowo otwartej hali mechanicznej fabryki Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki...

Rok: 1935
Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Pracownicy administracji fabryki Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki...

Rok: 1935
Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Samochód służbowy i dumni pracownicy przed budynkiem biurowca fabryki Stowarzyszenia Mechaników Pols...

Samochód służbowy i dumni pracownicy przed budynkiem biurowca fabryki Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki...

Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Pracownicy biura kontroli fabrycznej fabryki Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki...

Rok: 1935
Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Pracownicy biura kontroli fabrycznej fabryki Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki...

Rok: 1935
Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Pracownicy fabryki Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki prawdopodobnie podczas ćwiczeń OPLGa...

Pracownicy fabryki Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki prawdopodobnie podczas ćwiczeń OPLGaz...

Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Edward Ciborowski, w tle budynek biura konstrukcyjnego...

Źródło: Archiwum Woydy/Książnica Pruszkowska

Reklama fabryki, "Mechanik", grudzień 1926...

Rok: 1926
Źródło: Biblioteka Narodowa/Polona

Reklama fabryki, "Mechanik", luty 1924...

Rok: 1924
Źródło: Biblioteka Narodowa/Polona

Reklama fabryki, "Mechanik", lipiec 1922...

Rok: 1922
Źródło: Biblioteka Narodowa/Polona

Archiwum fotografii i dokumentów

Warsztaty

Źródło: Pruszkowskie Towarzystwo Kulturalno Naukowe
Rok: ok. 1900

Opis: Szpital kolejowy w budowie

Archiwum fotografii i dokumentów

Loterie na rzecz budowy Kościoła św. Kazimierza

Budowę kościoła św. Kazimierza według projektu Czesława Domaniewskiego rozpoczęto w 1907 roku, ale pierwsze nabożeństwo w nieukończonej jeszcze świątyni odprawiono dopiero w 1923 roku. Ostatecznie jej budowę zakończono dopiero w 1982 roku, kiedy wieże kościoła zwieńczyły strzeliste hełmy. W okresie międzywojennym w parku „Sokoła” odbywały się festyny, loterie i zabawy z licznymi atrakcjami, które miały zachęcić pruszkowian do przekazywania datków na rzecz dokończenia budowy kościoła. Archiwalne fotografie pochodzą ze zbiorów Krystyny i Zdzisława Zaborskich, a afisze zapraszające na loterie ze zbiorów Biblioteki Narodowej w Warszawie.

Loteria fantowa na rzecz budowy kościoła św. Kazimierza...

Rok: 1933
Autor: Ziemomysł Zaborski
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Komitet organizacyjny loterii fantowej na rzecz budowy kościoła św. Kazimierza. W środku ks. probosz...

Komitet organizacyjny loterii fantowej na rzecz budowy kościoła św. Kazimierza. W środku ks. proboszcz Edward Tyszka, po prawej H. Zaborska...

Rok: 1933
Autor: Ziemomysł Zaborski
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Loteria fantowa na rzecz budowy kościoła św. Kazimierza...

Rok: 1933
Autor: Maria Zaborska
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Afisz zapraszający na zabawę na rzecz budowy kościoła św. Kazimierza...

Rok: 1926
Źródło: Biblioteka Narodowa/Polona

Afisz zapraszający na zabawę na rzecz budowy kościoła św. Kazimierza...

Rok: ok. 1933
Źródło: Biblioteka Narodowa/Polona

Archiwum fotografii i dokumentów

Warsztaty Kolejowe (1897-1918)

W 1890 roku Zarząd Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej wykupił położony wzdłuż linii drogi żelaznej 32-hektarowy teren, na którym powstały uruchomione w 1897 roku Warsztaty Naprawy Wagonów Towarowych. Do Żbikowa zaczęli ściągać przeniesieni z ul. Chmielnej w Warszawie robotnicy z rodzinami, a wraz z nimi pracownicy wykwalifikowani oraz inteligencja techniczna – majstrowie, inżynierowie, a w późniejszym okresie także pedagodzy, którzy już na miejscu kształcili kolejne pokolenie pracowników Drogi. Od wczesnych lat 70. XIX w., kiedy Leopold Kronenberg wykupił pakiet kontrolny akcji przedsiębiorstwa, aż do 1911 r., kiedy władze carskie kolej znacjonalizowały, Towarzystwo Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej funkcjonowało jako kuźnia polskich kadr technicznych, z której wychodzili nie tylko świetni inżynierowie, ale także oddani działacze społeczni i oświatowi. W ciągu kilku zaledwie lat rubieże wsi Żbików zamieniły się w prężnie rozwijającą się dzielnicę robotniczą zwaną przez jego nowych mieszkańców Żbikówkiem. Wzdłuż biegnących równolegle do murów Warsztatów ulic – dzisiejszej Narodowej, Mickiewicza i Szkolnej – wznosiło się coraz więcej murowanych kamienic czynszowych, a ul. Główna (dzisiejsza 3 Maja) stała się lokalnym centrum usług i handlu. W 1900 r. na obrzeżach Warsztatów powstała dla dzieci kolejarzy i pracowników zakładu nowoczesna szkoła, a w wybudowanym ok. 1900 r. neogotyckim budynku, stojącym do dziś przy ul. Broniewskiego, z inicjatywy społecznika i pracownika warsztatów inż. Emila Schönfelda utworzono Szpital Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Przy warsztatach działała też biblioteka, sklep kooperatywy kolejarskiej oraz dom ludowy, tzw. „Szwajcarnia”. Nowopowstała dzielnica tętniła życiem. W październiku 1914 r. Warsztaty zostały w dużej części zniszczone w wyniku ostrzału artyleryjskiego, a w lipcu 1915 r. zostały one rozgrabione i wysadzone w powietrze przez armię rosyjską. Razem z wycofującą się armią przymusowo „ewakuowani” zostali pracownicy Warsztatów razem z rodzinami. Niemal 2 tysiące osób trafiło do na wygnanie do Kriukowa nad Dnieprem, Charkowa, Kijowa, Jekaterynosławia i Moskwy.

Gmach administracji Warsztatów zbudowany w 1899 r. według projektu Czesława Domaniewskiego...

Rok: 1908
Źródło: "Przegląd Techniczny" 1908, nr 7

Gmach administracji Warsztatów zbudowany w 1899 r. według projektu Czesława Domaniewskiego...

Rok: 1908
Źródło: "Przegląd Techniczny" 1908, nr 7

Plan gmachu administracji Warsztatów zbudowany w 1899 r. według projektu Czesława Domaniewskiego...

Rok: 1908
Źródło: "Przegląd Techniczny" 1908, nr 7

Fotografia gmachu administracji Warsztatów z książki W. Depnera "Wycieczka koleją wiedeńską" (Warsza...

Fotografia gmachu administracji Warsztatów z książki W. Depnera "Wycieczka koleją wiedeńską" (Warszawa 1904)...

Źródło: Biblioteka Narodowa/Polona

Gmach administracji Warsztatów zbudowany w 1899 r. według projektu Czesława Domaniewskiego...

Źródło: L. Hass, M. Lech, "Dzieje Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego w Pruszkowie", 1969

Warsztaty Kolejowe...

Źródło: L. Hass, M. Lech, "Dzieje Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego w Pruszkowie", 1969

Zniszczone podczas I wojny światowej hale naprawcze i wieża ciśnień (po lewej) ...

Rok: 1912
Źródło: "Tygodnik Ilustrowany"

Początek sypania kopca Kościuszki - w tle zniszczony teren warsztatów...

Rok: 1917
Źródło: Książnica Pruszkowska

Szpital kolejowy w budowie...

Rok: ok. 1900
Źródło: Pruszkowskie Towarzystwo Kulturalno Naukowe

Szpital kolei wiedeńskiej w Żbikowie...

Rok: 1905
Źródło: A. Wetler "Szpital Szpital Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej na Stacji Żbików dla Nieszczęśliwych Wypadków" (1905)

Plan Szpitala kolei wiedeńskiej w Żbikowie...

Papiernia, ok. 1900 r....

Waga kolejowa...

Źródło: Książnica Pruszkowska

Siedziba szkoły kolejowej przy ul. Szkolnej...

Źródło: Książnica Pruszkowska

Stanisław Michalski - wybitny pedagog, organizator szkoły kolejowej w Żbikówku...

Odezwa pracowników Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej...

Rok: 1905
Źródło: Polona

„Wędrowiec” 1906 nr 49...

Dr Aleksander Wolfram - wieloletni lekarz kolejowy...

Źródło: Książnica Pruszkowska

Leonard Ucieszyński...

Źródło: Zbiory Ligii Kosno-Gębki

Tomasz Kurowski - stolarz...

Mikołaj Archipow...

Michał Lasocki - ślusarz...

Antoni Boenisch - pracownik działu mechanicznego...

Archiwum fotografii i dokumentów

Fabryka ołówków St. Majewski i S-ka – działalność społeczna

Po odbudowie fabryki w pierwszych latach po zakończeniu Wielkiej Wojny rozpoczął się okres rozkwitu i największej prosperity pruszkowskiego zakładu. Fabryka pod kierownictwem Leszka Majewskiego i Ziemomysła Zaborskiego zatrudniała w międzywojniu ok. 300 pracowników, a jej wyroby zdobywały laury na międzynarodowych targach, m.in. na wystawie światowej w Paryżu w 1937 roku ołówek Polonia został uznany za najlepszy ołówek na świecie. Właściciele oraz pracownicy fabryki brali aktywny udział w społecznym życiu miasta. Na terenie zakładu działały oddziały ogólnopolskich i miejscowych organizacji społecznych, m.in. Fabryczna Ochotnicza Straż Pożarna, Liga Ochrony Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej, Liga Morska i Kolonialna, Związek Obrony Kresów Zachodnich, a w przyfabrycznej świetlicy kwitło życie kulturalne. Fotografie dokumentujące działalność społeczną pracowników fabryki zachowały się w rodzinnym archiwum Krystyny i Zdzisława Zaborskich. Wszystkie informacje na temat jej dziejów pochodzą z wyczerpującej monografii „Historia fabryki ołówków St. Majewski w Pruszkowie 1889-1948” (Książnica Pruszkowska 2016).

Fabryczna Ochotnicza Straż Pożarna
Oddział Fabrycznej Straży Pożarnej liczył około 20 strażaków. Jej komendantami byli kolejno p. Olechowski, p. Bocian i Stefan Wiśniewski (kierownik warsztatu mechanicznego fabryki ołówków). Przyfabryczny oddział czuwał nie tylko nad bezpieczeństwem zakładu, ale pomagał także w gaszeniu pożarów na terenie miasta.

Strażacy z Fabrycznej Ochotniczej Straży Pożarnej przy fabryce St. Majewski i S-ka...

Rok: 1938
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Strażacy z Fabrycznej Ochotniczej Straży Pożarnej przy fabryce St. Majewski i S-ka pod figurą Matki ...

Strażacy z Fabrycznej Ochotniczej Straży Pożarnej przy fabryce St. Majewski i S-ka pod figurą Matki Boskiej przy bramie do fabryki przy ul. Ołówkowej...

Rok: 1938
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Komendant Fabrycznej Ochotniczej Straży Pożarnej Stefan Wiśniewski. W 1944 r. został zamordowany prz...

Komendant Fabrycznej Ochotniczej Straży Pożarnej Stefan Wiśniewski. W 1944 r. został zamordowany przez Niemców w Zaborowie...

Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Andrzej Stelmachowski i Komendant Fabrycznej Ochotniczej Straży Pożarnej Stefan Wiśniewski pod figur...

Andrzej Stelmachowski i Komendant Fabrycznej Ochotniczej Straży Pożarnej Stefan Wiśniewski pod figurą Matki Boskiej przy bramie do fabryki ołówków przy ul. Ołówkowej...

Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Drużynowy Fabrycznej Ochotniczej Straży Pożarnej Stanisław Skowronek...

Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Komendant FOSP Stefan Wiśniewski prowadzi poczet sztandarowy podczas pochodu, ze sztandarem z emblem...

Komendant FOSP Stefan Wiśniewski prowadzi poczet sztandarowy podczas pochodu, ze sztandarem z emblematem fabryki St. Majewski i S-ka drużynowy Stanisław Skowronek...

Rok: 1938
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Komendant FOSP Stefan Wiśniewski prowadzi poczet sztandarowy podczas pochodu, ze sztandarem z emblem...

Komendant FOSP Stefan Wiśniewski prowadzi poczet sztandarowy podczas pochodu, ze sztandarem z emblematem fabryki St. Majewski i S-ka drużynowy Stanisław Skowronek...

Rok: 1938
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Komendant FOSP Stefan Wiśniewski prowadzi poczet sztandarowy podczas pochodu, ze sztandarem z emblem...

Komendant FOSP Stefan Wiśniewski prowadzi poczet sztandarowy podczas pochodu, ze sztandarem z emblematem fabryki St. Majewski i S-ka drużynowy Stanisław Skowronek...

Rok: 1938
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Poczet sztandarowy FOSP przy fabryce St. Majewski i S-ka...

Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Przyfabryczne koło Związku Obrony Kresów Zachodnich
W fabryce prężnie działało także koło Związku Obrony Kresów Zachodnich – założonej w 1921 roku przez działaczy Komitetu Obrony Górnego Śląska organizacji patriotycznej, a w 1934 roku przekształconej w Polski Związek Zachodni. Członkowie koła finansowali m.in. kolonie letnie w Komorowie i Milanówku dla polskich dzieci ze Śląska. Przewodniczącym koła w latach 30. był Ziemomysł Zaborski.

Kolonia letnia ZOKZ w Komorowie dla dzieci z terenów niemieckich Górnego Śląska. Stoi instruktor Kaz...

Kolonia letnia ZOKZ w Komorowie dla dzieci z terenów niemieckich Górnego Śląska. Stoi instruktor Kazimierz Wrzesień...

Rok: Lata 30.
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Kolonia letnia ZOKZ w Komorowie dla dzieci z terenów niemieckich Górnego Śląska. Stoi instruktor Kaz...

Kolonia letnia ZOKZ w Komorowie dla dzieci z terenów niemieckich Górnego Śląska. Stoi instruktor Kazimierz Wrzesień...

Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Kolonia letnia ZOKZ w Komorowie dla dzieci z terenów niemieckich Górnego Śląska...

Rok: Lata 30.
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Kolonia letnia ZOKZ w Komorowie dla dzieci z terenów niemieckich Górnego Śląska...

Rok: Lata 30.
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Dzieci ze Śląska na kolonii letniej w Milanówku zorganizowanej w 1936 r. przez przyfabryczne koło ZO...

Dzieci ze Śląska na kolonii letniej w Milanówku zorganizowanej w 1936 r. przez przyfabryczne koło ZOKZ...

Rok: 1936
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Koło Fabryczne Ligi Morskiej i Kolonialnej
Liga Morska i Kolonialna działała w Polsce w latach 1918-1939. W pruszkowskim kole, założonym przy fabryce ołówków w 1936 roku, zrzeszonych było ok. 300 pracowników zakładu, wśród nich Leszek Majewski, Leon Kalinowski, Stanisław Skowronek oraz Kazimierz Wrzesień.

Poczet sztandarowy Fabrycznego Koła Ligi Morskiej i Kolonialnej podczas pochodu trzeciomajowego...

Rok: 1933
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Fabryczne Koło Ligi Morskiej i Kolonialnej. W poczcie sztandarowym Stanisław Skowronek, Leon Kalinow...

Fabryczne Koło Ligi Morskiej i Kolonialnej. W poczcie sztandarowym Stanisław Skowronek, Leon Kalinowski i Kazimierz Wrzesień...

Rok: 1933
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Samochód propagandowy Fabrycznego Koła Ligi Morskiej i Kolonialnej podczas defilady...

Rok: 1938
Autor: Ziemomysł Zaborski
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Archiwum fotografii i dokumentów

Boruta

Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich
Autor: Ziemomysł Zaborski
Rok: Lata 30.

Opis: Hipolit Wall w "Jasełkach" w wykonaniu teatru amatorskiego działającego w świetlicy fabryki ołówków St. Majewski i S-ka

Archiwum fotografii i dokumentów

Fabryka ołówków St. Majewski i S-ka – Kultura i sport

Dyrektor fabryki Leszek Majewski dokładał starań, aby zapewnić swoim pracownikom możliwość aktywnego spędzania czasu wolnego od pracy. W fabryce kwitło życie kulturalne i sportowe. Od początku lat 20. na terenie zakładu funkcjonowała finansowana z jego środków świetlica, w której mieściły się sale gimnastyczna oraz koncertowo-teatralna, a także przyfabryczna biblioteka. Przy świetlicy działał między innymi amatorski teatr, chór, orkiestra dęta oraz klub mandolinistów.

Chór fabryczny działający w zakładzie St. Majewski i S-ka, w środku siedzi dyrygent Stanisław Reszke...

Rok: Lata 30.
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Chór fabryczny działający w zakładzie St. Majewski i S-ka, w środku siedzi dyrygent Stanisław Reszke...

Rok: Lata 30.
Autor: Ziemomysł Zaborski
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Chór fabryczny działający w zakładzie St. Majewski i S-ka, w środku siedzi dyrygent Stanisław Reszke...

Rok: Lata 30.
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Orkiestra fabryczna działająca przy zakładzie St. Majewski i S-ka pod kierownictwem J. Łukasika...

Rok: 1938
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Zespół mandolinistów-rewelersów w świetlicy fabryki ołówków...

Rok: Lata 30.
Autor: Ziemomysł Zaborski
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Członkowie koła dramatycznego działającego przy fabryce ołówków St. Majewski i S-ka...

Rok: Lata 30.
Autor: Ziemomysł Zaborski
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich

Członkowie koła dramatycznego działającego przy fabryce ołówków St. Majewski i S-ka...

Rok: Lata 30.
Autor: Ziemomysł Zaborski
Źródło: Zbiory Krystyny i Zdzisława Zaborskich