Archiwum fotografii i dokumentów

Szkoła im. Marii Curie-Skłodowskiej

W 1900 r. w Żbikowie powstała 2-klasowa szkoła początkowa dla dzieci kolejarzy i pracowników warsztatów kolejowych, której inicjatorem był inż. Stanisław Michalski, w późniejszym okresie znany działacz oświatowy. Pierwszą siedzibą szkoły był budynek tzw. „Papierni”, ale w 1902 r. placówka została do budynku przy ulicy Szkolnej 14 (obecnie Szkolna 3). W 1906 r. Dyrekcja Drogi Żelaznej sfinansowała rozbudowę, a wraz z nią zmienił się charakter szkoły, która stała się 7-klasową szkołą powszechną. Szkoła była koedukacyjna, a liczba uczniów szkoły – początkowo uczyło się około 60 dzieci – szybko wzrastała. W 1907 roku uczyło się w niej już 336 dzieci w wielu 7-15 lat. Dzięki hojnemu finansowaniu była to jedna z najlepiej wyposażonych i utrzymanych placówek w Królestwie Polskim. Poziom nauczania był bardzo wysoki. Gdy władze carskie w 1912 roku znacjonalizowały Drogę Żelazną, w szkole wprowadzono obowiązek nauczania w języku rosyjskim, nauczyciele podjęli się nauczania języka polskiego, historii i geografii na tajnych kompletach. Przysłany przez władze carskie komisarz Rosjanin kolejno zdymisjonował wszystkich nauczycieli, a szkoła zrusyfikowana działała jako szkoła podstawowa z nowymi nauczycielami i dyrekcją. Podczas I wojny światowej w 1915 r. pracownicy szkoły wraz z uczniami zostali ewakuowani do Połtawy. Do Pruszkowa wrócili dopiero w 1918 r. Ponieważ budynek przy ul. Szkolnej zajmowała już jedna z burs Rady Głównej Opiekuńczej, władze kolejowe przydzieliły szkole budynek przy ulicy 3 maja 12, a następnie także budynek dawnego szpitala kolejowego przy dzisiejszej ul. Broniewskiego, gdzie do 1936 roku działała jako Szkoła Kolejowa (początkowe 3 klasy szkoły pozostały w budynku przy ul. 3 Maja), a od 1937 r. jako Szkoła Podstawowa im. Marii Curie-Skłodowskiej.