W ostatnią niedzielę, 26 października odbył się pierwszy w Pruszkowie uliczny performance osnuty na historii miasta i obozu przejściowego Dulag 121. Mimo chłodu spotkaliśmy się z pruszkowskimi licealistami-performerami, pruszkowianami, warszawiakami przy stacji WKD Tworki, by wyruszyć na nietypowy, skłaniający do przemyśleń i zadumy spacer. Szliśmy trasą, którą 70 lat temu prowadzona była wypędzona z Warszawy ludność.

O tym, że nie będzie to zwykły spacer historyczny, przekonaliśmy od razu. Performerzy w oryginalny sposób przywitali wszystkich przybyłych. Wykonywali w kręgu tajemnicze figury, a następnie przekazali informacje o przebiegu spaceru.

Uczestnikom rozdano sześć dużych czarnych skrzyń, które musieli dźwigać przez całą trasę spaceru. W różnych stacjach ze skrzynek dobiegały głosy świadków wydarzeń sprzed 70 lat. Ukryte w nich były rozmaite rekwizyty wykorzystywane do performatywnych działań.

Tak, pomału przechodziliśmy do kolejnych stacji. Po drodze performerzy wydawali polecenia, dotyczące sposobu marszu. Ustawiali grupę w różne formacje, innym znów razem przemykali się od drzewa do drzewa. Czasem zaś zastygali bez ruchu w dziwnych pozach.

Wszystkie miejsca, które odwiedziliśmy, wiązały się z jakąś historią. Performerzy przybliżali je, pokazując prostą inscenizację lub zachęcając do aktywności. Każde z tych działań tylko pewnymi szczegółami nawiązywało do dawnych wydarzeń, zmuszając tym samym do zastanowienia i zostawiając szerokie pole do interpretacji.

Między innymi zatrzymaliśmy się przy bramie jednego z domów na ulicy Topolowej. Wysłuchaliśmy historii o jego mieszkańcach, którzy pomagali prowadzonym więźniom w ucieczce wyciągając ich z pochodu i ukrywając za ogrodzeniem. Jedną z ciekawszych stacji było miejsce na końcu ulicy Majowej, przy torach kolejowych, gdzie wypędzeni wieszali na stojącym tam płocie karteczki z adresami i klucze do opuszczonych mieszkań, w nadziei, że znajdzie je ktoś z ich bliskich. Uczestnicy wykazali się dużym zaufaniem powierzając performerom klucze do własnych mieszkań.

Finał spaceru miał miejsce na terenie dawnego obozu przejściowego Dulag 121, gdzie spacerowiczom rozdano odtwarzacze mp3 i słuchawki, ze specjalnie przygotowanym komentarzem. Słuchając wypowiedzi performerów o miejscu w którym się znajdowaliśmy, doszliśmy pod pomnik „Tędy przeszła Warszawa”. Stamtąd udaliśmy się do Muzeum, gdzie obejrzeliśmy ostatnią część spektaklu.

Po zakończeniu performance’u odbyła się krótka rozmowa z uczestnikami, którzy podzielili się swoimi wrażeniami. Wszyscy zgodzili się co do tego, że spektakl angażujący publiczność, jest bardzo dobrą formą poznawania historii. Mamy więc nadzieję, że uda nam się zorganizować więcej tego typu wydarzeń w przyszłości.