Powstanie Wielkopolskie. Sylwetka gen. Dowbora-Muśnickiego
Powstanie Wielkopolskie. Sylwetka gen. Dowbora-Muśnickiego
Przystanek Historia


Serdecznie zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu Akademia Niepodległości. W niedzielę, 2 czerwca, o godz. 15. naszym gościem będzie prof. Piotr Szlanta z Uniwersytetu Warszawskiego, który wygłosi wykład poświęcony historii Powstania Wielkopolskiego oraz postaci gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego.
Powstanie Wielkopolskie zapisało się w historii Polski jako jedyna tak duża i udana insurekcja. Doprowadziło ono do wyzwolenia spod władzy niemieckiej niemal całej Wielkopolski. Walki rozpoczęły się 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu, kiedy to Niemcy, wzburzeni polskimi uroczystościami towarzyszącymi wizycie Paderewskiego, zorganizowali przemarsz oddziałów wojskowych przez miasto.
W pierwszym okresie Powstania, do końca roku 1918, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy to przejęto lotnisko Ławica i w polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia wyzwolono większą część Wielkopolski.
Z uwagi na dotkliwy brak oficerów polskiego pochodzenia z zaboru pruskiego Komisariat Naczelnej Rady Ludowej zwrócił się o pomoc do władz w Warszawie. Piłsudski na wojskowego dowódcę Powstania przysłał gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego, który zreorganizował oddziały powstańcze i przeforsował decyzję o poborze poszczególnych roczników, a także organizował regularną Armię Wielkopolską, która w szczytowym momencie liczyła ponad 100 tys. żołnierzy.
Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze podpisany pomiędzy Niemcami a państwami Ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w wyniku którego do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska. Powstanie zakończyło się sukcesem.
Dr hab. Piotr Szlanta – wykładowca w Instytucie Historycznym UW, stypendysta Uniwersytetu w Bielefeld (1997), University of Notre Dame (1999-2000), Freie Universität Berlin (2005) i Fundacji Humboldta (2009). Od 2006 r. członek redakcji miesięcznika „Mówią wieki”. Współautor podręczników szkolnych i ponad stu artykułów popularnonaukowych. Redaktor międzynarodowej encyklopedii pierwszej wojny światowej http://www.1914-1918-online.net. Autor książek: „Wilhelm II. Ostatni z Hohenzollernów” (Warszawa 2015), „Persja w polityce Niemiec w latach 1906-1914 na tle rywalizacji brytyjsko-rosyjskiej” (Warszawa 2005), „Tannenberg 1914” (Seria Historyczne Bitwy, Warszawa 2005).
