4 sierpnia o 18:15  Polsat News wyemituje kolejny reportaż – „Klucze”.

To reportaż Stanisława Wryka, dziennikarza Polsat News i wnuka Edwarda Serwańskiego inicjatora akcji „Iskra Dog” dokumentującej zbrodnie hitlerowskie dokonane na żołnierzach i ludności cywilnej Powstania Warszawskiego. Muzeum Dulag 121 wspierał realizację tego materiału filmowego. 

 Dr Bogumił Rudawski z Instytutu Zachodniego opowiada o grupie konspiratorów – o kryptonimie Iskra Dog. Zebrano ponad 300 relacji – czasem potwierdzane odciskiem palca, ale w większości podpisane szyfrem. Zgromadzone protokoły zeznań zakopano w blaszanej bańce po mleku w Brwinowie. Protokoły te znalazły się w materiale dowodowym wykorzystanym w procesie w Norymberdze i pomogły skazać zbrodniarzy wojennych. Stanisław Wryk zebrał wspomnienia cywilów m.in. Janiny Iwańskiej, Danuty Charkiewicz-Topolskiej, Tadeusza Kurmanowicza, którzy przeżyli rzeź Woli i Ochoty oraz marsz i obóz Dulag 121 w Pruszkowie. Chociaż wówczas mieli po kilka, kilkanaście lat do dziś pamiętają każdy szczegół: zapach palonych ciał, hałdy zamordowanych ludzi, głód i trudy marszu do Pruszkowa. 

W reportażu wykorzystano archiwalne zdjęcia, które można obejrzeć w Muzeum Dulag 121oraz tytułowe klucze do mieszkań wypędzonych warszawiaków. –„Ludzie wysiadając z pociągu, stawali na rampie i wyrzucali klucze do warszawskich mieszkań. To był rodzaj pożegnania z przeszłością i dowód, że wypędzeni mają świadomość, że nie mają, do czego wracać” – mówi Małgorzata Bojanowska, dyr. Muzeum Dulag 121 w Pruszkowie. Do obozu w Pruszkowie trafiło od 340 tys. do 650 tys. Dokonywano tam brutalnej selekcji: tych, którzy nadawali się do pracy wywożono do niemieckich obozów pracy przymusowej, podejrzanych o udział w Powstaniu Warszawskim wywożono do obozów koncentracyjnych, niezdolnych do pracy – starców, kobiety z małymi dziećmi i chorych na tułaczkę do Generalnego Gubernatorstwa. Autorzy reportażu przywołują też akty odwagi lekarzy, sanitariuszek, tłumaczek i personelu pomocniczego, pochodzących z Pruszkowa i okolicznych miejscowości, którzy starali się pomagać więźniom a także z narażeniem życia organizowali ich ucieczki z obozu przejściowego w Pruszkowie. Szacuje się, że nawet 100 tys. ludzi udało się uratować dzięki polskiemu personelowi.  

Plan emisji w Polsat News: 4 sierpnia (niedziela) 18:15 Klucze