menu

01 MAJ

01 MAJ

1924

Członkowie Centralnego Związku Robotników Przemysłu Skórzanego i Pokrewnych w Polsce Oddział w Pruszkowie podczas pochodu 1-majowego. Fotografia niedatowana ze zbiorów Książnicy Pruszkowskiej 

1 maja 1924 roku pruszkowskie organizacje robotnicze zorganizowały huczne obchody święta pracy. 3 maja 1924 r. socjalistyczny „Robotnik” zamieścił następującą korespondencję z Pruszkowa:


Pruszków (Korespondencja własna) 
Agitacja z samochodu Komitetu Majowego. Wspaniały obchód majowy. Rozmiary strajku. Otwarcie boiska sportowego TUR
W dn. 1 maja już o g. 6 ½ ukazał się na ulicach miasta automobil komitetu Majowego, ozdobiony zielenią z plakatami, wzywającymi robotników Pruszkowa na zgromadzenie. Trębacz jadąc w aucie, trąbił po całem mieście pobudkę. Oprócz tego rozrzucano wszędzie odezwy majowe PPS i ulotki ZRSS oraz prowadzono żywą agitację ustną. W ten sposób objechano wszystkie dzielnice i wszystkie fabryki.
W warsztatach kolejowych, gdzie było dużo wahających się – pojawienie się auta przechyliło szalę i robotnicy postanowili gromadnie świętować. Na miejscu pozostała tylko niewielka grupa łamistrajków.
Pozatem stanęły całkowicie lub prawie całkowicie fabryki: Stowarzyszenia Mechaników, Fajansowa, fabryka tuszu Ratnera, fabryka ultramaryny Sommer i Nower, elektrownia, pracownia krawiecka „Omega”, warsztaty w Tworkach; z okolicznych fabryk: cegielnie (Moszna i Krosna) i inne. Nieliczne tylko fabryki, jak fabryka ołówków Majewskiego i fabryka pilników Hosera nie poszły za ogółem robotniczym.
O godzinie 10 rozpoczęło się zgromadzenie w ogrodzie Bersona przy udziale około 3000 osób. Zagaił sekretarz Komitetu Majowego, towarzysz Tomasz Świeca, przewodniczył towarzysz Dominik Księżak. Przemawiali: przewodniczący Koła ZKK tow. Paweł Ołtaszewski i tow. Stefan Wejchert, który wygłosił obszerny referat. Przemówień obu mówców zebrani wysłuchali z zapałem. Na zakończenie uchwalono dwie rezolucje: polityczną, przedłożoną przez CKW, oraz rezolucję wzywającą do licznego udziału w wyborach do Kasy Chorych i głosowania na kandydatów PPS.
Pochód ruszył przez ul. Kościuszki do rynku, następnie zawrócił na Żbikówek do kopca Kościuszki.
O godzinie 4 po południu odbyła się uroczystość, która ściągnęła olbrzymie tłumy uczestników i widzów, przede wszystkiem młodzieży: uroczyste otwarcie boiska sportowego TUR. Teren na boisko został zaofiarowany bezinteresownie przez Zarząd Stowarzyszenia Mechaników, za co Oddział Pruszkowski TUR składa niniejszem gorące podziękowanie.
Podczas przemówień przewodniczył tow. Bronisław Kopp, przemawiali: poseł tow. dr. A. Pragier, w imieniu miasta – burmistrz Cichecki, w imieniu Oddziału TUR – A. Luniak, w imieniu Zarządu Głównego TUR – Bruner, w imieniu „Siły” – Szubieński, w imieniu Straży Ogniowej – komendant Chełmiński.
Po zakończeniu przemówień odbyły się zawody sportowe między I drużyną TUR „Victoria” a klubem sportowym „Żbik”. Zarząd TUR-a Pruszkowskiego włożył wiele wysiłków w przygotowanie zawodów i mimo trudności finansowych, zdołał w porę zaopatrzyć swoją drużynę w obuwie i kostiumy, to też drużyna prezentowała się pod każdym względem imponująco. W czasie zawodów przygrywała orkiestra. Pogoda była bardzo ładna.
O godzinie 7 ½ w sali kina „Lutnia” rozpoczęła się Akademia Majowa PPS z udziałem orkiestry strażackiej. Słowo wstępne wygłosił tow. K. Domosławski, referat o znaczeniu święta majowego – poseł tow. Pragier. W części koncertowej wzięły udział: ob. Helena Zarzycka (skrzypce) przy akompaniamencie ob. Ludwiki Radomskiej oraz ob. Barańska (deklamacja). Artystkom i orkiestrze Komitet PPS składa niniejszem serdeczne podziękowanie.
Wieczorem odbyła się zabawa taneczna, urządzona przez ZKK we własnej sali.


Skip to content