We wrześniu Muzeum Dulag 121 po raz drugi weźmie udział w Festiwalu Nauki. W trakcie XVII edycji Festiwalu Nauki w siedzibie Muzeum odbędą się wykłady, pokazy i spacery edukacyjne. W tym roku zaplanowaliśmy cztery spotkania poświęcone historii obozu przejściowego w Pruszkowie oraz terenu byłych Zakładów Naprawy Taboru Kolejowego, a także rozmaitym aspektom działalności współczesnego muzeum. Spotkania zaplanowaliśmy w ten sposób, aby punktem przewodnim uczynić nowopowstałą makietę obozu Durchsganglager 121. Pragniemy pokazać w jaki sposób wykonany w skali 1:160 model posłużyć może jako podstawa do opowieści o tragicznych losach wypędzonych warszawiaków.

Rozpoczniemy w sobotę 21 września o godz. 16:00 od wykładu „Exodus powstańczej Warszawy: reakcja Polskiego Państwa Podziemnego i niemieckich władz okupacyjnych” prof. dr hab. Mariana Marka Drozdowskiego, który zaprezentuje szerszy, historyczny kontekst tematyki obozu przejściowego Dulag 121. Nasz gość opowie o masowej migracji mieszkańców Warszawy z objętego powstańczymi walkami miasta oraz przedstawi działania, jakie wobec gehenny tysięcy warszawiaków podjęły strony polska oraz niemiecka. Szerzej w prelekcji omówiony zostanie również ekonomiczny, administracyjny oraz polityczny kontekst wysiedlenia Warszawy oraz wywózek na roboty przymusowe do Rzeszy.

Znając już historyczne realia w niedzielę 22 września o godz. 12:00 będą mieli Państwo okazję wyruszyć na spacer edukacyjny po niedostępnym na co dzień dla zwiedzających terenie byłego obozu oraz posłuchać o procesie powstawania makiety obozu. Na początek jej twórca Wojciech Zasadni opowie o technikach modelarskich, dokumentacji potrzebnej do wykonania modelu oraz trudnościach, jakie wiążą się z rekonstrukcją historycznych obiektów. Po prelekcji odbędzie się przechadzka, którą poprowadzi Szymon Kucharski – znawca historii Pruszkowa i okolic, a także znakomity gawędziarz.
W niedzielę, 22 września o godz. 16:00 w siedzibie Muzeum odbędzie się również czwarty wykład Karola Karasiewicza z Muzeum Powstania Warszawskiego z cyklu „Powstanie Warszawskie – dzień po dniu”. Tematem prelekcji „Stracone nadzieje. Puste obietnice” będą walki powstańcze między 8 a 30 września 1944 roku w Warszawie i okolicach. Pan Karasiewicz mówić będzie m.in. o upadku Czerniakowa, desancie „berlingowców”, bitwie pod Jaktorowem oraz pomocy udzielanej powstańczej Warszawie przez Zachód.

Kolejny weekend rozpocznie panel dyskusyjny „Trud opowiadania: doświadczenie obozowe w perspektywie historii mówionej i psychologii” poświęcony historii mówionej oraz problemowi traumy. W sobotę 28 września o godz. 16:00 w siedzibie Muzeum gościć będziemy psychologa prof. dr hab. Marię Lis-Turlejską oraz współautorów książki „Ocaleni z Mauthausen” dyrektor Domu Spotkań z Historią Katarzynę Madoń-Mitzner oraz socjologa dr Piotra Filipkowskiego. W swoich wystąpieniach odpowiedzą na pytanie, dlaczego doświadczenie pobytu w obozie przejściowym, pracy przymusowej bądź koncentracyjnym – pozostawiając ślad w pamięci więzionych na zawsze – sprawiają, że opowiadanie o nim przychodzi z takim trudem.

W niedzielę, 29 września o godz. 12:00 odbędzie się kolejny spacer po terenie byłych Zakładów Naprawy Taboru Kolejowego, gdzie 6 sierpnia 1944 roku powstał obóz przejściowy dla wypędzonych w trakcie i po Powstaniu Warszawskim mieszkańców stolicy. Tym razem przewodnik Szymon Kucharski opowie więcej o topografii Durchsganglager 121, o funkcjach poszczególnych budynków, z których część przetrwała do dnia dzisiejszego. Będzie można m.in. zobaczyć wpisane do Rejestru Zabytków hale, neogotycki budynek administracji, wieżyczki strażnicze oraz opancerzoną wartownię przy bramie głównej.

Program wykładów i spotkań:

21.09.13 godz. 16:00
Exodus powstańczej Warszawy: reakcja Polskiego Państwa Podziemnego i niemieckich władz okupacyjnych – wykład prof. dr hab. Mariana Marka Drozdowskiego

22.09.13 godz. 12:00
Topografia obozu Dulag 121 z bliska i z daleka – pokaz makiety z opowieścią jej twórcy Wojciecha Zasadni oraz spacer po terenie ZNTK z Szymonem Kucharskim

28.09.13 godz. 16:00
Trud opowiadania: doświadczenie obozowe w perspektywie historii mówionej i psychologii – panel dyskusyjny z udziałem prof. dr hab. Marii Lis-Turlejskiej, Katarzyny Madoń-Mitzner oraz dr Piotr Filipkowski

29.09.13 godz. 12:00
Teren obozu Dulag 121 69 lat później – spacer po terenie dawnego obozu Dulag 121 z przewodnikiem Szymonem Kucharskim
Wstęp na wszystkie spotkania jest darmowy.

Program lekcji festiwalowych