31 lipca, w przeddzień rozpoczęcia Powstania Warszawskiego Muzeum, Dulag 121 zorganizowało obchody 68. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Program obchodów obejmował złożenie kwiatów pod tablicą pamiątkową w pobliżu Elektrociepłowni oraz wieczór wspomnień powstańczych i wernisaż wystawy czasowej w Muzeum Dulag 121.

Na miejsce rozpoczęcia obchodów wybraliśmy pamiątkową tablicę przy ul. Waryńskiego, gdyż chcieliśmy w sposób szczególny przypomnieć pruszkowski epizod Powstania, jakim było zdobycie Elektrowni. Pomnik upamiętnia to wydarzenie oraz pracowników elektrowni poległych w obronie ojczyzny i pomordowanych przez okupanta w latach 1939-1945.
O godzinie 17. przed tablicą zebrała się liczna grupa ludzi. Wśród uczestników byli przedstawiciele Starostwa Powiatu Pruszkowskiego ze sztandarem, Pan Lech Kulesza, członek Zarządu Powiatu Pruszkowskiego, przedstawiciele grup kombatanckich i rekonstrukcyjnych, oraz Pruszkowskiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego. Obecna była również grupa dzieci i młodzieży skupiona wokół Muzeum Dulag 121, wracająca z wycieczki po Warszawie.

Historię pruszkowskiej akcji powstańczej przybliżył Pan Zdzisław Zaborski, były żołnierz VI Rejonu AK VII Obwodu AK „Obroża”.

1 sierpnia 1944 roku w godzinach wieczornych doszło do zdobycia elektrowni Pruszków przez żołnierzy plutonu „Nenufar”. Nad ranem następnego dnia powstańcy pod naporem przeważających sił niemieckich skapitulowali i tajnymi wyjściami opuścili teren elektrowni. Podczas tych działań kilku polskich żołnierzy zostało rannych, natomiast jedyną śmiertelną ofiarą był kierownik biura finansowo-personalnego, Konrad Kurc ps. „Joland”. Został on rozpoznany przez rannego Niemca jako dokonujący napadu, poddany okrutnemu śledztwu i rozstrzelany na rampie kolejowej.

Następnie uczciliśmy pamięć uczestników tamtego wydarzenia, składając pod tablicą kwiaty i znicze.

Druga część obchodów odbyła się w siedzibie Muzeum Dulag 121. W atmosferę pamięci o Powstaniu i trudach, jakie podjęli jego uczestnicy, wprowadził zebranych wiersz „Do powstańca” Stanisława Marczaka przeczytany przez aktora, Tomasza Marciniaka. Swoimi wspomnieniami podzielili się Pan Zdzisław Zaborski, Pani Irena Horban, prezes Pruszkowskiego Towarzystwa Kulturalno-Naukowego oraz Pan Jacek Przygodzki, profesor Politechniki Warszawskiej.
Inspiracją do refleksji na temat znaczenia Powstania Warszawskiego, jego miejsca w historii Polski i obecnego sposobu postrzegania był dla zebranych przeczytany przez aktora fragment książki Jarosława Marka Rymkiewicza „Kinderszenen”.

O przeżywaniu historii Powstania przez młodych ludzi opowiedzieli przedstawiciele Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Parasol”. Przykładów podobnej postawy i zaangażowania jest więcej, o czym może świadczyć otwarta tego dnia wystawa fotograficzna „Imaginarium”. Jest to projekt fotograficzny zrealizowany przez Pawła Kurzawskiego, który uwiecznił rekonstrukcje historyczne Powstania Warszawskiego. Organizatorami wystawy są liczne grupy rekonstrukcyjne z całej Polski, które swoimi działaniami kultywują tradycje patriotyczne związane z okresem II wojny światowej. Wystawa będzie dostępna w Muzeum Dulag 121 do końca sierpnia.

Obchody 68. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego zgromadziły osoby w różnym wieku. Cechą wspólną wszystkich uczestników było zainteresowanie historią Polski oraz szacunek dla tych, którzy nie zawahali się poświęcić życia dla wolności ojczyzny. Jest to postawa ze wszech miar godna naśladowania. Dziękujemy wszystkim za uczestnictwo w obchodach.